Afbeelding met tekening

Automatisch gegenereerde beschrijving

 

© Laurentii.be

 

Genealogie Laurentii

Numquam solus incedes

Inhoud

Blog

Documenten

Foto's

Gezinnen

Stamboom

Startpagina

Thematisch

Verhalen

Verwante families

 

Voetnoten

 

1 Er zijn 13 personen met de naam Reinckens in de omgeving van Luik in 2008. Ook de variant Reinkens komt in 2008 twee keer voor, in Landen en in Aalst. Een gelijkaardige naamvariant van Reyns naar Reynskens, kwam voor in de provincies Antwerpen en Oost-Vlaanderen in de 17e eeuw, bij families waarmee er geen aantoonbare banden waren met het voormalige Prinsbisdom Luik.

2 Deze Antwerpse familie uit het voormalige hertogdom Brabant is vrij goed gedocumenteerd, met meerdere meldingen in de schepenregisters van Loenhout tussen 1515 en 1552 bij vastgoed transacties. Er is evenwel geen enkele relatie met Limburg.

3 Er zijn geen parochieregisters bewaard uit deze periode in Grubbenvorst.

 

 

image005.jpg

© Foto graf Reyskens op de gemeentelijke begraafplaats Beverst in de Zonhoevestraat te Bilzen onder Creative Commons licentie CC-BY-NC 2.0, Cuenen. – Kaarten familienaam.be onder gebruikslicentie. – © Kaarten familienamen in Nederland op basis van de Gemeentelijke Basisadministratie uit 2007 en de Volkstelling van 1947, via Centraal Bureau van Genealogie/Centrum voor familiegeschiedenis Nederland 2022 onder gebruiksvoorwaarden. – Kaart Prinsbisdom Luik onder Publiek Domein, Sir lain, 2008 (Bron: Wikimedia).

 

Blog  - 1630 – Families Reyskens in het graafschap Loon

 

 

De oorsprong van de familienaam Reyskens lijkt te zoeken in de 17e eeuw in het voormalige Prinsbisdom Luik, in de huidige Belgische provincies Limburg en Luik. De naam kwam ook voor in de Antwerpse Kempen, als afgeleide van Reyns en Rens, al lijken deze families niet verwant. Reyskens werd er ook gespeld als Van de Rys (16e eeuw, Kalmthout) en varianten als Rijskens, Reijskens en Renckens kwamen eerder in Limburg voor (17e eeuw, Genk en Bree).

 

Ander varianten zijn Ryskens, Rijskens, Riskin (en mogelijk ook Raskin).

 

 

Kaart: het Prinsbisdom Luik omstreeks 1350. De oudste meldingen van Reyskens vinden we aan het begin van de 17e eeuw in Genk en Bree, in het voormalige graafschap Loon, Belgisch Limburg (zie groene cirkels).

 

Oudere, gelijkaardige familienamen kwamen voor in de Antwerpse Kempen in de 16e en in de 17e eeuw (Kalmthout) en in de 15e eeuw (Loenhout, zie oranje cirkels), maar deze families lijken niet verwant.

 

In de Noordelijke Nederlanden kwam de naam “Reyskens” niet voor, op enkele uitzonderingen in Nederlands Limburg na.

 

In Diest is er overigens een plaats die Reynsberg heet en er is een band met het graafschap Loon.

Afbeelding met kaart

Automatisch gegenereerde beschrijving

 

Oorsprong van de naam

 

·         Patroniem - Letterlijk betekent de naam “de zoon van Reinken”. De eerste meldingen van de familienaam waren vermoedelijk varianten op Rein(c)kens, een schrijfvariant die nog voorkomt in de omgeving van Luik1. In het Latijn heette Reyn / Reynken “Reinerus”. De naam kwam voor als Rein(tje). De Frankische betekenis gaat om “regin”, een raadsman of raadgever.

·         Het gaat dus om een afgeleide van de Frankische voornamen Reinke, Reijncken of Rencken die in het voormalige Prinsbisom Luik populair waren. Een Reijncken Cremers werd geboren omstreeks 1490 in Klimmen in Nederlands-Limburg. Zijn dochter, geboren in 1520 ging bij de naam Anna Cremers alias Renckens.

·         Ook de naam Reinier komt voor. Reinier is een tweestammige Germaanse naam waarin “regin” duidt op raad(-gever of raadsman) en het tweede deel "her" wijst op leger. Er zijn overigens nog voornamen die met Rein beginnen: Reinderd, Reinhard, Reinhold, Reinmund, Reinold, ... Een afgeleide familienaam van Reinier is bijvoorbeeld Reyniers.

·         Toponiem - Het lijkt weinig waarschijnlijk het om een toponiem of plaatsverwijzing gaat. De naam zou dan een afgeleide zijn van Reisig of Reis, een plaats waar struikgewas of “rijshout” groeide.  Als plaatsverwijzing herkennen we dit bijvoorbeeld in de dorpsnaam Rijsbergen, bij Zundert in Nederland, en bij gehuchten Rijsberg in Balen (Tremelo), en Veldhoven (bij Eindhoven in Nederland).

·         Er is een Reynsberg in Diest. Diest ligt op de grens van de Kempen en het Hageland, grenst in het oosten aan de provincie Limburg, en behoorde in de 15e eeuw tot Maria Van Loon-Heinsberg, een afstammelinge van de graven van Loon. Die band met de oorsprongsstreek van Reyskens in het graafschap Loon is alleszins een merkwaardig gegeven. De naam Rheinberg, komt ook enkele keren voor in Duitsland in combinatie met de Rijn (Rhein).

 

Historische vindplaatsen

 

15e eeuw

De naam Reyns komt voor in de omgeving van Loenhout in de Antwerpse Kempen.

·         Christiaan Reyns werd geboren omstreeks 1445 en huwde te Loenhout omstreeks 1475. Hij had een zoon Peter Reyns, gehuwd met Isabelle Verwilt, en dochters Cornelia, gehuwd met Maarten Herijgers, en Marie, gehuwd met Corneel Dierckx.

·         Willem Reynkens werd geboren omstreeks 1420. Hij huwde omstreeks 1450 met Margriet Van den Wouwer.

16e eeuw

In 1575 is er de melding van Thijs Reinckens, of Rinckens, die schepen was te Arcen bij Venlo in Nederlands Limburg. Hij zou er overlijden in 1635, vermoedelijk als gevolg van de pest. Hij was een jongere broer van Willem Reinckes, eveneens schepen van Arcen en geboren omstreeks 1565.

·         Van deze Willem Rinckens weten we dat hij zich rond 1600 in Arcen vestigde. Beide broers waren vermoedelijk afkomstig van Grubbenvorst in het noorden van Nederlands Limburg3.  

·         Omstreeks 1570 werd Barbara Reinkens geboren in Horst. Zij huwde er omstreeks 1595 met Godried Mullers.

In wat nu Belgisch Limburg is, zijn er vermeldingen van Reincken in de omgeving van Maaseik in de 16e eeuw. Het is niet altijd duidelijk of het hier om een familienaam gaat. De voornaam Reincken kwam er in ieder geval meermaals voor. Er zijn ook melding van de familienaam Reynckens te Overpelt vanaf 1575 en Geneviève Reynkens werd vermeld bij haar huwelijk met Jan Van de Weyer omstreeks 1585. Zij was geboren omstreeks 1560 in Geel als dochter van Nicolaas Reynkens, vermoedelijk te Geel geboren omstreeks 1530.

 

In de Antwerpse Kempen vinden we meldingen van Reij(n)skens in het midden van de 16e eeuw in Kalmthout. Corneel Reijskens, wiens naam ook als Van den Rijs en als van de Reijsen werd gespeld, werd er geboren omstreeks 1590. Hij huwde in 1618 in Kalmthout met Catharina Laureijs. Corneel was een zoon van Jan Reijskens, geboren omstreeks 1560.

 

Opvallend is de naam Reyns, waarvan Reynskens een afleiding moet zijn. Deze familienaam kwam voor in de Antwerpse Kempen:

·         Corneel Reyns werd geboren in 1522 en huwde in Brecht, waar zijn zoon Laureys Reyns in 1552 werd geboren. Laureys Reyns was schepen en molenaar, huwde op 10 januari 1590 in Loenhout met Margriet van Elsacker en overleed op 11 mei 1622 in Loenhout op 70-jarige leeftijd.  Ook onder de nakomelingen waren er molenaars in de omgeving van Loenhout. De voorouders van deze Reyns familie gingen in de 15e eeuw ook bij de naam De Decker: stamouder Corneel De Decker was geboren omstreeks 1475 terwijl zijn broer Peter en zus Cornelia de naam Reyns voerden. Bij de nakomelingen kwam de naam Reyns meestal in onbruik, en er zijn geen aanwijzingen dat deze families verwant waren met de Limburgse in de volgende eeuw2.

 

De naam Reinkens (ook Reintiens, Reintjens) komt ook voor in Oost-Vlaanderen (Baasrode, Buggenhout) tussen 1560-1580. Er is geen verwantschap met Limburgse families.

 

De naam Reskens komt voor in Rheinberg en in Pommern in Duitsland en in Engeland, maar het gaat hier niet om verwante families.

 

17e eeuw

We vinden de naam Reyskens frequent in de omgeving van Genk en Bree in Limburg:

·         Matheus Reyskens werd geboren omstreeks 1630 in Genk. Hij huwde omstreeks 1660 met Anna Beelen. Een dochter Katrien Reyskens huwde met Jan Geusens.

·         Een naamgenoot werd gedoopt op 23 mei 1653 in Genk. Hij woonde in het gehucht Terboekt.

·         Jan Reyskens werd geboren op 28 maart 1657 in Beek bij Bree. Hij huwde Katrien Koninkx en overleed op 4 oktober 1702 in Beek.

·         Jan Reyskens werd gedoopt op 12 maart 1687 in Genk.

 

In Nederlands Limburg (omgeving Venlo) zijn er families Rinckens en Renckens, afstammelingen van voormelde Thijs en Willem Reinckens.

 

Oudere vindplaatsen zijn er in de huidige provincie Antwerpen:

·         Agnes Reyskens werd geboren te Tongerlo omstreeks 1605. Zij huwde er met Quirijn Nouckens.

·         Er is ook een melding van Adrienne Reyskens, gedoopt op 4 mei 1627 in Kalmthout.

·         Reynskens was een familienaam die eind 17e eeuw ook voorkwam in Oost-Vlaanderen (Ruien en Kwaremont) en in Antwerpen (Berchem).

 

De schrijfvariant Reijskens vinden we behalve in Beek bij Bree in Limburg ook in het Nederlandse Noord-Brabant:

·         Johanna Reijskens werd vermeld in 1680 in ’s Hertogenbosch, Noord-Brabant, Nederland.

 

Ook de schrijfwijze Rijskens komt voor in Beek bij Bree en in Tongerlo.

 

De naam de Rijs / de Reijs alias Van Slierke komt in de 17e eeuw voor in Leiden, Zuid-Holland, Nederland:

·         Abraham Isaac de Rijs was een lakenwerker in Leiden die op 9 juli 1657 in Leiden huwde met Petronella Stevens. Zijn oom Frans le Fevere was getuige. Hij was een zoon van Isaac de Rijs, geboren omstreeks 1630, en had een broer Isaac die ook lakenwerker was en die op 7 april 1656 huwde in Leiden met de weduwe van Robert Caffaert.

 

In Beek bij Bree komt ook de schrijfwijze Renckens voor naast Reijskens, en de schrijfwijze Renskens kwam voor in Belgisch en Nederlands Limburg (Bilzen, Venray, Grubbenvorst, Tegelen, Blittersijck) en een enkele keer in Meerhout in de Antwerpse Kempen. De naam komt niet meer voor in de 2007/2008, maar kwam nog wel uitzonderlijk voor in de 20e eeuw

 

Vermeldingen in de adel hebben geen aangetoonde verwantschap met de families die vanaf de 17e eeuw bij de naam Reyskens gingen, al is er een geografische verwantschap de de familie de Reys, vermeld in de omgeving van Tongeren in de 14e en de 15e eeuw.

·         De familie Reys de Repen wordt vermeld in de 14e en de 15e eeuw in de omgeving van Wintershoven in Limburg. Deze adellijke familie ging bij aliassen als de Guihoven, de Mombeek, de Repen en de Wintershoven, verwant aan de burggraven van Colmont in de omgeving van Tongeren. Stamouder van dit adellijk geslacht waren ene Andreas Reys, gehuwd met Julia de Repen omstreeks 1370 en diens vader Gielis Keppen, heer van Repen die omstreeks 1320 werd geboren.

·         Het adellijk geslacht de Reys werd al vermeld in de 11e eeuw in Frankrijk: jonkvrouw de Reys heette ook Mathilde de Creuilly, gehuwd met Henri de Saint-Clair, heer van Saint-Clair-sur-l’Elle omstreeks 1112.

·         Adriaan de Warnes van Reys en Geer de Maastricht die in Cadiz, Spanje was geboren als zoon van Diego de Warnes en Margaretha de Geer. Zijn moeder was afkomstig uit de Nederlanden en de ouders waren op 29 juni 1679 in Cadiz gehuwd. Nakomelingen zouden migreren naar Argentinië.

·         Er is ook een Saksich adelijk geslacht Reinken met latere takken in de Balkan en in Rusland, ook gespeld als Reincken en Reinecke. De voorouders spelden hun namen als Reinecke aan het begin van de 17e eeuw, en de oudst bekende voorouder Kaspar Reynaker woonde omstreeks 1300 in bij Eisenach in het noorden van Duitsland.

 

Hedendaagse vindplaatsen

 

Reyskens

 

In 2008 komt de familienaam 474 keer voor in België, met een sterke concentratie in de omgeving van Genk (400+) in Limburg, voornamelijk in Genk (119), Bilzen (51), Hasselt (44) en Bree (25). De naam komt minder frequent voor in andere Belgische provincies zoals Luik (26), Vlaams-Brabant (12), Oost-Vlaanderen (5), Antwerpen (2), West-Vlaanderen (1).

 

De oudere schrijfwijze Reijskens is een zeldzame variant geworden die slechts drie keer voorkwam in Hasselt, in Zutendaal en in Machelen. Dat geldt ook voor Ryskens (3 vindplaatsen in Lier en Bree) en Rijskens (2 vindplaatsen in Hasselt).

 

Oude schrijfvarianten als Reskens komen niet meer voor.

 

Andere zeldzame variante schrijfwijzen zijn Ryskens (3 keer, waarvan 1 vindplaats in Bree) en Rijskens (2 vindplaatsen in Hasselt).

 

In Nederland waren er geen meldingen van Reyskens of Reijskens bij de telling van 2007. Bij de volkstelling van 1947 was er één melding in de provincie Zuid-Holland.

 

De schoenenwinkel Reyskens is gevestigd in Genk-Waterschei  en er is een design winkel Reyskens in Hasselt anno 2022.

 

Renckens

 

Deze schrijfvariant komt 223 keer voor in 2008, met een sterke concentratie in Limburg (135+). Voor families in West-Vlaanderen is het aannemelijk dat de naam daar apart is ontstaan.

 

Afbeelding met kaart

Automatisch gegenereerde beschrijving

 

Riskin

 

De familienaam Riskin kan een variant zijn. In 2008 kwam deze naam 49 keer voor in België, met een sterke concentratie in het zuiden van Limburg (42 keer) nabij de grens met Luik.

 

 

Raskin

 

Hetzelfde geldt voor de familienaam Raskin. Dit is een familienaam die veel vaker voorkomt dan Reyskens (en Riskin), zo’n 1296 keer in 2008, met een sterke concentratie in Limburg en in het oostelijk deel van België.

 

 

Reis

 

Deze familienaam komt 98 keer voor in België, duidelijk in andere regio’s dan de oorsprongsstreek van Reyskens in het noord-oosten. Er is heel waarschijnlijk geen verband, ook al is er een etymologische verwantschap tussen de namen.

 

Afbeelding met kaart

Automatisch gegenereerde beschrijving

 

Ook de familienaam Reys komt voor, met een gelijkaardige westelijke concentratie zoals bij de familienamen Rys en Reis. De naam kwam in 2008 slechts 27 keer voor in België. Dat geldt ook voor de schrijfwijze Reijs die in 2008 11 keer voorkwam in België, hoofdzakelijk rond Antwerpen (9). We vermoeden eerder dat de varianten op Reys een verwantschap inhouden met de familienaam Reyns (761 keer in 2008) of Reijns (36) die een gelijkaardig eerder westelijk spreidingsgebied hebben zoals Reys, Rys en Reis.

 

Reys, Reijs en Rys lijken eerder varianten op de familienaam De Reys (140 vindplaatsen in het centrum van België).

 

Op deze familienaam is er een andere zeldzame variant Reysens (9 in Herne, Pepingen en Gooik). Reysens staat voor Reys-zoon-zoon.

 

 

Rys

 

Dit geldt ongetwijfeld ook voor Rys, dat in 2008 370 keer voorkomt in andere regio’s van België, en waar we van een duidelijk westelijke concentratie kunnen spreken.

 

Dat er geen verwantschap is met Reyskens, leiden we af uit het ontbreken van historische tussenvarianten russen “Reys” en “Reyskens” in de oorsprongsstreek van Reyskens.

 

Rens

 

Deze familienaam komt 1210 keer voor in 2008, met een sterke concentratie in de Antwerpse Kempen.

 

 

Re(y)ns zou een voorloper van de familienaam Reynskens kunnen zijn, maar daar is geen bewijs voor.

 

De familienaam Rens heeft in Limburg met 50 tot 60 meldingen in 2008, maar net niet in de gemeenten die in vroegere eeuwen pleisterplaatsen waren voor families Reyskens.

 

Dat blijkt al zo te zijn vanaf de 18e eeuw, wanneer deze naam voornamelijk in Sint-Truiden opduikt en enkele keren in Lommel, Overpelt en Tessenderlo, terwijl er daarvoor geen of nauwelijks meldingen van deze familienaam zijn in Limburg.

 

Al in de 14 eeuw kwam de familienaam Rens in het huidige Vlaams-Brabant (Opwijk, Langdorp) voor met de oudste meldingen tussen 1330-1340. We vinden de naam tot in de 16e eeuw, hoofdzakelijk in de omgeving van Aarschot, met enkele meldingen in Antwerpen (Westerlo, Wuustwezel).

 

Afbeelding met tekst, buiten, gebouw, gras

Automatisch gegenereerde beschrijving

Foto: één van de oudst gedocumenteerde grafplaatsen is het graf van Pieter Reyskens (11 september 1882-17 januari 1968) en Marie-Thérèse Slechten (31 oktober 1881-9 mei 1949) in Bilzen.

 

Renckens in Nederland

 

In 2007 kwam de naam Renckens 190 keer voor in Nederland, waarvan 25 keer in Nederlands Limburg in de omgeving van Maaseik, 26 keer in de omgeving van Amsterdam, 9 keer in de omgeving van Den Haag, 20 keer in de omgeving van Utrecht en 11 keer in de omgeving van Nijmegen, 7 keer in de omgeving van Zwolle. Het is aannemelijk dat de vermeldingen buiten Nederlands Limburg om niet-verwante families gaat. Reyskens, Reijskens of Reskens kwamen niet voor in Nederland in 2007. Ook in Nederland komt de naam Reyns / Reijns voor (340 personen) in 2007, maar ook hier eerder westelijk gericht zoals in België.

 

Afbeelding met kaart

Automatisch gegenereerde beschrijving

 

Ook de familienaam Rens is frequent aanwezig in Nederland (976 personen in 2007), met een zestal, dus eerder zeldzame, meldingen in Nederlands Limburg.

 

Afbeelding met kaart

Automatisch gegenereerde beschrijving

 

 

 

 

 

 In 1565-1580