© Laurentii.be

Genealogie Van Praet

Hoe hoger geëerd,

hoe hoger van weerd.

Inhoud

Blog

Documenten

Foto's

Gezinnen

Stamboom

Startpagina

Thematisch

Verhalen

Verwante families

Voetnoten

¹ Oedelem is sinds 906 terug te vinden in geschreven bronnen. De schrijfwijze was toen Udelhem. De naam betekent "woning van het erfgoed of van het domein. In een grafheuvel op Wulfsberge zijn sporen teruggevonden van prehistorische bewoning. Er zijn ook sporen van Romeinse aanwezigheid. In die tijd waren Oedelem, Maldegem en Aardenburg de meest noordelijke bewoonde plaatsen in de streek. Wat noordelijker lag was een groot moerassig gebied. Oedelem werd in 1976 gefusioneerd met Beernem.

Wapen Oedelem onder Public Domain (Bron Wikimedia, Wikibelgiaan, 2012). – Foto Sint-Lambertuskerk Oedelem onder Creative Commons licentie, LimoWreck, 2008. – Bewerking kaart Oedelem/Beernem van © Google maps, 2019, onder gebruikslicentie. – © Bewerking oude kaart Oedelem uit private collectie, carthografie Walcheren en Zeeuw-Vlaanderen (origineel onder Public domain, 1868/1884).

Verhalen - 906 - Stichting van de heerlijkheid van Praet te Oedelem

De heren van Praet, een oud Vlaams adelijk geslacht, stichtten de heerlijkheid of "seigneurie" Oedelem¹ in de jaren 900. Oedelem werd al in 906 vermeld door de kroniekschrijver Marbrancq als "Udelhem". De naam is mogelijk een combinatie van "Odila" en "haima" (ofwel heem, ofwel een landtong die uitspringt in een moerassig domein), vrij vertaald "de woning van het domein", of ook "woonplaats van de afstammelingen van Ode" ("Odelinghahem"), of gewoonweg "Oud heem". Varianten in de naam zijn o.m. Olhem (1120), Othelhem (1133), Udelheim (1152), Oedelhem (1165), Odelem en Oedelem (1184), Odelhem, Odelghem (1203), Odeleem (1220), Odelem (1226) en Oudelem (1242).

De geschiedenis van Oedelem gaat verder terug in de tijd. Er werden sporen teruggevonden van prehistorische bewoning zoals vuurstenen bijlen, aardewerk van duizenden jaren vóór Christus. In cirkelvormige grafheuvels te Wulfsberge bij Oedelem, werden sporen ontdekt uit de Bronstijd (2e eeuw AD). Ook in de Romeinse tijd was er een georganiseerde bewoning. In een kleiput van de vroegere steenbakkerij werden een waterput uit de Romeinse tijd aangetroffen, en nabij het Vliegend Peerd en in het huidige dorp de resten van enkele Romeinse villa's. Ook Romeinse munten werden er teruggevonden. Vanaf de 3e eeuw vestigden de Franken er zich, zoals andere archeologische vondsten aantoonden. De Frankische aanwezigheid is merkbaar in plaatsnamen, zoals Oedelem. Oedelem wordt met Maldegem en Aardenburg gerekend tot de de meest noordelijk bewoonde plaatsen in de streek. Noordelijk daarvan lag een groot moerassig gebied. 

De parochie Oedelem was tot in de twaalfde eeuw een deel van de parochie Sijsele. In die eeuw werd ze zelfstandig, net zoals andere voormalige deelparochies als Onze-Lieve-Vrouw, Koolkerke, Sint-Kruis, Assebroek (13e eeuw). Als dorp en kerkgemeenschap ontwikkelde Oedelem zich in de 12e eeuw, en de economische groei van de stad Brugge was daar niet vreemd aan: de bevolkingsgroei te Brugge betekende een groeiende behoefte in voedselvoorzieningen. In die periode werden volop polders bedijkt en werd het omliggende land meer ontgonnen, vaak onder impuls van kloosters en abdijen (Sint-Trudo, Sint-Jans, Zoetendaal, Spermalie,...). Momenteel is Oedelem een deelgemeente van de fusie Beernem.

Een "Praet" is een weide. Het woord is verwant met het Spaanse prado en het Italiaanse prato. De Oudnederlandse "ae" zou in het hedendaags Nederlands als "aa" worden gespeld (zelfde uitspraak, lange "a"). Als toponiem komt de naam voor als een wijk van Jodoigne die "Prate" heet, en in Scherpenheuvel (de Prattenberg). De oudste stammen Van Praet kwamen voor in het Brugse Vrije, in het Antwerpse, in het grensgebied van het graafschap Vlaanderen en het hertogdom Brabant, en in het vroegere Land van Grimbergen. Families Van Praet, Praet en Praat blijken af te stammen van de oude adellijke familie. Dit wordt ook wel eens beweerd van families als (De) Praetere, De Pre(i)ter(e) en varianten, maar het gaat hier om een familienaam met een iets afwijkende etymologische oorsprong: weideopzichter of veldwachter.

De heerlijkheid van Moerkerke werd later gesticht, in het jaar 1100, als leen van het graafschap Vlaanderen. Ridder Lodewijk van Praet, die zich heer van Moerkerke liet noemen, was raadsheer en kamerheer van de hertog van Bourgondië.

Afbeelding: het wapen van de gemeente Oedelem is afgeleid van het familiewapen van Praet. Het was ook het voormalige wapen van de gemeente Heverlee bij Leuven. Afbeelding: de Sint-Lambertuskerk van Oedelem dateert uit 1629-1630, ruim 720 jaar nà het jaar 906. De parochie was tot in de 12^e eeuw onderdeel van de parochie Sijsele.

Kaarten: Oedelem is deel van de huidige gemeente Beernem.