Laurentii - numquam solus incedes

Genealogie Laurentii

Numquam solus incedes

Inhoud

Verhalen

Voetnoten

¹ Bron: Aardenburg, taxatie van Rooms-Katholieke personen, 1709-1790.

Verhalen – 1510-1595 - Lauwers in het gildenboek Aardenburg (Zeeland, NL)

De aanwezigheid van de familie Lauwereyns (Lauwerijn, Laurin) was de eeuwen voor de 16^e eeuw in Aardenburg onmiskenbaar. Vanaf de 16^e eeuw duiken schrijfvarianten op als Lauwers, Laurens, Lauwerens, Lauwereys, Lauwaert.

In de documenten van de gildebroeders en gildezusters van het Sint-Sebastiaansgilde te Aardenburg tussen 1472 en 1595, werden verschillende Lauwers-en vermeld. Sint-Sebastiaan was de schuttersgilde van Aardenburg. Zo werden vermeld¹:

· Michiel Lauwers, zoon van Lauwereijs, ook vermeld als Laurens, toegetreden in 1510, als gildebroeder vermeld bij verschillende 'precentatie' of voorstelling van nieuwe leden tussen 1520-1545

· Engel Lauwers, zoon van Michiel, toegetreden in 1513

· Jaquemine Lauwers, echtgenote van Michiel Lauwers, toegetreden in 1520 als gildezuster

· Floris Lauwers, zoon van Michiel, toegetreden in 1536, vermeld als gildebroeder

· meester Lauwerens, ook Laurens, tussen 1541-1544, gildebroeder

· Arnoudt Lauwers, zoon van Michiel Lauwers, toegetreden in 1540, gildebroeder in 1544

· Pieter Lauwers, toegetreden in 1592, vermeld als gildebroeder en in 1593

· Clement Lauwers, toegetreden in 1595

In de 16e eeuw was het vroegere Graafschap Vlaanderen gesplitst in protestantse noordelijke en Rooms-katholieke zuidelijke gebieden. Er waren er heel wat Rooms-katholieke Vlaamse inwijkelingen te Aardenburg. Naar schatting 60% van de bevolking bestond uit Vlaamse inwijkelingen. Ook in de vorige eeuw waren er al vermeldingen van naamverwanten, bv. in 1459 werd Bave Lauwerijn vermeld met zijn grondbezit te Aardenburg.

Daarin kwam een kentering met de verovering van Aardenburg door Maurits van Nassau in 1604, waardoor het gebied als generaliteitsland onder de Staten-Generaal der Verenigde Nederlanden kwam. De katholieke godsdienst werd verboden en de gereformeerde religie werd staatsgodsdienst. Katholieken waren ongewenst, er vond een volksverhuizing plaats: katholieken weken uit, en protestanten weken in. Een getuigenis vermeldde "alsoo door het veroveren dezer stede door hare hoog moogenden de Staten Generael de vooriege inwoonders alle sijn vertrocken latende alsoo de stadt vage ende onbewoont tot groot ongeryff vande geene die haer alhyer hebben neer geslaegen". In de periode 1604-1609 bleek dat nagenoeg geen van de vroegere inwoners terugkeerde.

In de daarop volgende jaren nam ook het aantal Franstalige immigranten toe, en werd een tweede predikant die het Frans beheerste aangesteld. Pas omstreeks 1666 nam de immigratie opnieuw toe, en vooral Vlamingen, die meenden aan de overzijde van de grens veiliger te zijn voor de Franse invallen en plunderingen, zochten hun heil in Aardenburg. Door een gebrek aan arbeidskrachten, kon men er in de laatste decennia van de 17e eeuw bovendien makkelijk werk vinden. Tijdens de Spaanse Successieoorlog (1702-1713), in 1710, maakten ingeweken Vlamingen bijna 30% van de bevolking uit.

Afbeelding: Aardenburg in 1560, kaart van Jacob van Deventer.

In de 18e eeuw liep het aantal terug, om dan opnieuw aan te groeien tijdens de Oostenrijkse Successieoorlog (1740-1748). In deze periode vonden we geen spoor van Lauwers (meer) in Aardenburg, op enkele vermeldingen van naamvarianten na, zoals Louwerens, vermeld in 1731, en Jaak Lauwaart, vermeld in een taxatielijst voor katholieken tussen 1766-1768.